کاربرد تیرآهن 12 چیست؟
7 اسفندماه 1401 | 11:00
نویسنده: mahdefoolad
زمان مورد نیاز برای مطالعه: 7 دقیقه
وقتی صحبت از کاربرد تیرآهن 12 میشود، نمیتوان به نقش تیرآهن در ساختمانسازی اکتفا کرد. این مقطع تفاوتهایی با تیرآهنهای دیگر دارد که کارایی آن را نیز متفاوت کرده است. تیرآهن ۱۲ را میتوان سبکترین تیرآهن معرفی کرد. این سبکتر بودن باعث شده که از تیرآهن دوازده برای پوشش سقف استفاده شود.
از طرفی سبکتر بودن تیرآهن به معنای کمتربودن مقاومت آن نیز است؛ پس نمیتوان در اجرای پروژههای عظیم، از تیرآهن 12 استفاده کرد. با این وجود، قابلیتهایی در این تیرآهن وجود دارد که کاربرد گستردهای به آن میدهد. به جرأت میتوان گفت تیرآهن سایز 12 به همراه سایزهای ۱۴، ۱۶ و ۱۸ این مقطع از پرکاربردترین مقاطع در ساختمانسازی هستند.
در مقاله از مهدفولاد قرار است همه چیز را درباره ویژگیها، وزن و کاربرد تیرآهن 12 و حتی روش ساخت این محصول بدانیم.
تیرآهن 12 چه نوعی از تیرآهن است؟
تیرآهن یکی از مقاطع فولادی پرکاربرد است که در اجرای سقف و دیوار سازهها کاربرد گسترده دارد. این محصول که با عنوان beam در زبان انگلیسی معرفی میشود، چندین نوع مختلف دارد. شمارهای که در عنوان تیرآهن بهکار برده میشود، به طول جان این نوع محصول اشاره دارد؛ یعنی تیرآهن سایز 12 ، دارای طول جان با اندازه 12 سانتیمتر است. این محصول طبق استاندارد اروپایی ساخته میشود. تیر دوازده با استاندارد اروپایی ساخته شده و در دسته تیرآهنهای IPE قرار میگیرد.
تیرآهن IPE از این نظر منحصربهفرد است که عملکرد باربری همهجانبهای را ارائه میدهد. تنها نقطه ضعف این محصولات، ظرفیت ساختاری جانبی، یعنی مقاومت پیچشی آنها است؛ اما شاخصه متفاوت این تیرآهن این است که برخلاف دیگر انواع، ضخامت بال آن در همه یکسان است و با نزدیکشدن به جان، ضخامت آن کم یا زیاد نمیشود.
تحمل بار و مقاومت تیرآهن سایز 12 به چه اندازهای است؟
تحمل بار این محصول مانند هر نوع تیر دیگری به وزن، طول و ضخامت جان، طول و ضخامت بال، مساحت سطح مقطع و ویژگیهای ظاهری آن بستگی دارد.
از بین تیرهای پرکاربرد، تیر ۱۲ تحمل بار و مقاومت کمتری دارد؛ به همین دلیل از این محصول بهعنوان تیر اصلی ساختمان استفاده نمیشود. در واقع، این مقطع را بیشتر بهعنوان تیر فرعی بهکار میگیرند.
نقش تیرآهن 12 در ساختمانسازی چیست؟
نقش تیر سایز 12 در ساختمانسازی بسیار گسترده است. همیشه یکی از مهمترین مصالحی که خرید آن در فهرست وظایف مجریان پروژههای ساختمانی قرار دارد، همین تیرآهن است. تیرآهن ۱۲۰ وظیفه تحمل بارهای وارده به سازه را بر عهده دارد. این بارها، هم از نوع نیروی استاتیکی و هم از نوع نیروهای داینامیکی است.
البته تیرها علاوهبر تحمل و پذیرش نیروهای وارده به سقف، وظیفه انتقال آن به دیوارها و ستونها را نیز بر عهده دارد. البته این در صورتی است که تیرآهن در اجرای سقف بهکار رود؛ اما اگر تیر را در ستون سازه بهکار بگیرند، نقش آن تفاوت خواهد داشت. در این شرایط تیر سایز ۱۲ نقش تحمل بارهای وارده از سقف به دیوارها و انتقال آن به فونداسیون را بر عهده خواهد داشت.
نحوه ساخت تیرآهن 12 چگونه است؟
این محصول طی فرآیند نورد سرد تولید میشود. در این فرآیند، برای تولید هر تیرآهن مراحل زیر طی میشود:
- سنگ آهن یا قراضه آهن در کورههای مخصوص تا ۱۱۰۰ درجه سانتیگراد حرارت میبینند.
- با رسیدن سنگ آهن به دمای ذوب که ماده اولیه مقاطع فولادی است، این ماده اولیه ذوب میشود.
- با استفاده از جک هیدرولیکی، مواد مذاب را به طرف غلطکهای بزرگ منتقل میکنند.
- در این مرحله که نوردکشی تیرآهن نامیده میشود، غلطکها به سادگی ماده موردنظر را صاف کرده و به شکل نهایی درمیآورند.
- در مرحله آخر، تیرآهن در طولهای ۱۲ متری برش داده میشوند.
ویژگیهای کاربرد تیرآهن 12 کدامند؟
این نوع تیرآهن ویژگیهای منحصربهفرد خود را دارد که از وزن، جنس، شکل و روش ساخت آن نشأت میگیرد. کاربردیترین ویژگیهای این محصول به شرح زیر است:
- این محصول دارای ارتفاع استاندارد ۸۰ تا ۶۰۰ میلیمتر است.
- ساخت این نوع تیرآهن طبق استاندارد IPE انجام گرفته است.
- این تیرآهن دارای دو سر ابتدا و انتهای یکنواخت است.
- طول بال این تیرآهن برابر با ۶۴ میلیمتر است.
- وزن هر متر از این محصول برابر با ۱۰.۴ کیلوگرم است.
- وزن دقیق هر شاخه از این تیرآهن برابر با ۱۲۴.۸ میلیمتر است.
کاربرد تیرآهن 12 کدامند؟
رایجترین کاربرد تیرآهن 12 به شرح زیر است:
اجرای بخشهای ظریف انواع سازه (کاربرد تیرآهن 12)
تیرآهن سایز 12 به همراه تیرآهن ۱۴، تیرآهن ۱۶ و تیرآهن ۱۸ جزو پرکاربردترین تیرآهنها و مقاطع مورداستفاده در ساختمانسازی هستند؛ اما در بین این چهار محصول، تیرآهن ۱۲ سبکتر و ظریفتر از سه مورد دیگر است. به همین دلیل در بخشهای ظریف یک سازه، بیشتر از تیرآهن سایز ۱۲ استفاده میشود.
ساخت پلهای زنبوری (کاربرد تیرآهن 12)
از مهمترین کاربرد تیرآهن 12 ساخت پلهای زنبوری است. این تیرآهنها در کنار یکدیگر قرار گرفته و پل زنبوری را تشکیل میدهند. دلیل این استفاده نیز ظرافت و سبکتربودن سایز دوازده نسبت به دیگر سایزها است.
اجرای ستون در سازههای سبک (کاربرد تیرآهن 12)
در سازههای سبک برای اجرای ستون از تیر 12 استفاده میکنند و این دیگر کاربرد تیرآهن 12 است؛ با اینوجود، اگر سازه موردنظر یک پروژه بزرگ و سنگین باشد، نمیتوان از این نوع تیر استفاده کرد. در واقع، مقاومت کم این تیر نسبت به سایزهای دوازده، چهارده، شانزده و هجده تیرآهن، آن را بهعنوان گزینه نامناسبی برای سازههای عظیم تبدیل کرده است.
ایجاد پوشش سقف (کاربرد تیرآهن 12)
در اجرای پوشش سقف، لازم است که از تیرهای سبکتر استفاده شود. به همین دلیل یکی از کاربرد تیرآهن 12 اصلی این تیر، پوشش سقف سازههای مختلف است.
تیر فرعی ساختمان (کاربرد تیرآهن 12)
هر ساختمانی که شما در منطقههای مختلف میبینید، از چندین تیر اصلی و تیر فرعی ساخته شده است. تیرآهنهای سایزهای ۱۸ و ۱۶ در سازهها بهعنوان تیر اصلی بهکار گرفته میشوند؛ در حالیکه نقش تیرهای فرعی را تیرآهن سایز دوازده بازی میکند.
وزن تیرآهن 12 چگونه محاسبه میشود؟
این محصول توسط کارخانههای مختلف تولید و عرضه میشود. با اینکه استانداردهایی درباره وزن تیرآهن 12 وجود دارد، با اینحال وزن خالص نهایی محصول هر کارخانه میتواند متفاوت باشد.
برای محاسبه وزن این محصول باید توجه داشت که این نمونه تیرآهنی است که 12 متر طول دارد؛ یعنی شاخههای ۱۲ متری از این مقطع با وزن ۱۲۵ کیلوگرم در بازار وجود دارد. در واقع، وزن هر شاخه بهطور معمول ۱۲۵ کیلوگرم است.
یک راه آسان برای محاسبه وزن تیر ۱۲، مراجعه به جدول وزن تیرآهن است. جدول اشتال تیرآهن شامل تمام مشخصات فنی این محصول و وزن آن است. این جدول منبع و مرجع دقیق مهندسان ساختمان و صنعتگران برای دستیابی به اندازه و ابعاد مقاطع آهنی است.
برندهای تولیدکننده تیرآهن سایز 12 کدامند؟
مهمترین تولیدکننده این محصول را میتوان کمپانی ذوب آهن اصفهان دانست. این کمپانی هر سال بخش عظیمی از نیاز صنایع مختلف کشور به مقاطع فولادی، از جمله تیر 12 را برطرف کرده و حتی صادرات نیز دارد.
تیرآهن ۱۲ ذوب آهن اصفهان درست مطابق جدول اشتال تیرآهن ساخته شده و ۱۲۶ کیلوگرم وزن دارد. تیرآهن اصفهان از با کیفیتترین مقاطعی است که در ایران تولید شده و حتی به کشورهای خارجی صادر میشود. برندهای دیگری نیز به تولید این محصول مشغول هستند که البته به اندازه ذوب آهن اصفهان شناختهشده نیستند.
قیمت تیرآهن 12 چگونه محاسبه میشود؟
قیمت تیرآهن 12 براساس عوامل مختلف تعیین میشود. برای مثال: از نرخ روز ماده اولیه برای تهیه این محصول، یعنی سنگ آهن گرفته تا هزینههای حملونقل و دستمزد نیروی کار و... روی قیمت نهایی این تیرآهن اثر دارند. به عبارتی دیگر، با بالارفتن نرخ دلار و افزایش قیمت کالاها و خدمات، قیمت این محصول هم زیاد میشود. در نهایت، قیمت محصول را براساس وزن آن محاسبه میکنند. هرچند نرخ روز این مقطع تحت تاثیر مسائل روز دنیا است، اما در نهایت برای محاسبه تیرآهن، وزن آن را در قیمت هر یک کیلوگرم از تیرآهن IPE ضرب میشود.
در ادامه نحوه تاثیرپذیری قیمت تیر 12 از عوامل مختلف را شرح میدهیم:
- نرخ ارز: تاثیرپذیری قیمت تیرآهن سایز 12 از نرخ ارز مانند هر محصول دیگری در بازار ایران است؛ یعنی با بالارفتن قیمت دلار، ناخودآگاه قیمت سنگ آهن نیز افزایش مییابد. سنگ آهن قیمت اولیه محصولات فولادی است. در ادامه این روند، قیمت محصولاتی که از فولاد تهیه میشوند نیز افزایش مییابد. تیر ۱۲ نیز به همین ترتیب در نوسان است. از طرفی قیمت ارز و دلار خود تحت تاثیر رویدادهای سیاسی و اجتماعی کشور و جهان است.
- وضعیت ساخت و ساز در کشور: با افزایش تقاضا در بازار فروش تیرآهن، قیمت این مقاطع افزایش مییابد. اما کافی است اوضاع ساخت و ساز در کشور کساد شود، به این ترتیب بازار تقاضا افت کرده و قیمتها تنزل پیدا میکنند.
- صادرات و واردات آهن: صنعت صادرات و واردات محصولات فولادی به شدت قیمت این محصولات را تحت تاثیر قرار میدهد. یعنی زمانیکه به علت تحریمها، سنگ آهن به سختی وارد کشور میشود، نرخ محصولاتی که از سنگ آهن ساخته میشوند نیز افزایش مییابد. یعنی با محدودیت واردات و کمبود مواد اولیه در کشور، نرخ تیر ۱۲ نیز بالا میرود. از طرفی زمانیکه بیشتر ذخیره محصولات فولادی کشور صادر میشود، باز هم قیمت تیرآهن در داخل کشور صعودی میشود.
- نرخ تورم: این شاخصه تقریبا بر قیمت هر محصولی در ایران تأثیر دارد. با افزایش نرخ تورم در کشور، هزینههای گمرکی، دستمزد نیروهای انسانی، قیمت تجهیزات و هزینههای حمل و نقل و ... نیز افزایش مییابد. در این شرایط طبیعی است که قیمت محصولات نیز بالا میرود.
- بازار مسکن: بازار خرید و فروش مسکن نیز، به نوبه خود بازار آهن را تحت تاثیر قرار میدهد. با رونق گرفتن بازار خرید و فروش مسکن، نرخ هر متریال و مصالحی که در آن به کار میرود نیز، افزایش مییابد. اما با رکود بازار مسکن، نرخ خرید و فروش پایین آمده و قیمت مصالح اساسی مانند تیرآهنها کاهش مییابد.
- مناسبات بازار آهن: گاهی بازار آهن دچار پدیده بازار دستوری میشود. یعنی قیمت مصالح مختلفی مانند تیرآهنها، تحت تاثیر تصمیم گیرندگان بالا و پایین میروند. البته در سالهای گذشته بازار دستوری خرید و فروش آهن به شدت مورد انتقاد افراد و صنفهای مختلف قرار گرفته اثر آن کمرنگ شده است.
بیدردسرترین راه تهيه تیرآهن 12 چیست؟
خرید تیرآهن 12 بسته به اینکه کدام عرضهکننده را انتخاب کنید، میتواند آسان و بیدردسر و یا پر از چالش باشد. عرضهکننده های زیادی در ایران در زمینه فروش عمده تیرآهن ۱۲ فعالیت میکنند که البته نمیتوان به همه آنها اعتماد کرد.
ما در مهدفولاد نزدیک به دو دهه است که در زمینه محصولات فولادی فعالیت کرده و تجربه و تخصص قابل توجهی در این زمینه داریم. به این ترتیب شما میتوانید خرید راحت و بیدردسر تیرآهن موردنظرتان را با کمک مجموعه متخصص و متعهد ما انجام دهید.
همانطور که شعار نیک فولاد راحت بخرید، مطمین بسازید است، شما نهتنها بعد از خرید بلکه تا سالها بعد از استفاده، از خرید خود راضی خواهید بود. بهعلاوه تیم زبده و کاربلد مشاوران مهدفولاد، آماده ارایه مشاوره تخصصی در زمینههای مختلف فولاد به شما است.