پروفیل Z چیست و معرفی کاربرد آن

شاید این سوال برای شما هم پیش آمده باشد که پروفیل زد چیست و چه کاربردی دارد؟ از زمانی‌که پروفیل زد به روی کار آمد، صنعت ساخت‌وساز تغییرات مثبتی را به خود دید. برای مثال: وزن سازه‌ها با جایگزینی پروفیل Z به‌جای خیلی از مقاطع، تقریبا نصف شد. همچنین این نوع مقطع با لبه‌های برگشته خود، در مقاطع دیگر چفت شده و پیوند محکمی ایجاد می‌کند. همین دو خاصیت کافی است تا پروفیل زد به‌عنوان یکی از پرکاربردترین مقاطع در بازار آهن‌آلات و به‌ویژه در صنعت ساخت‌وساز کاربرد داشته باشد.

اما همین کاربرد و فروش گسترده باعث شده  که گاهی این محصول با قیمت غیرواقعی در بازار عرضه شود. به همین دلیل برای هر صنعت‌گر و مهندس ساختمان‌سازی حیاتی است که به جزییات پروفیل z مسلط بوده و همه‌چیز را درباره‌اش بداند.

برهمین اساس، اطلاعات موجود در مهدفولاد، نکات کاربردی و مهم زیادی را به شما ارائه می‌دهد که به هیچ عنوان نباید از آن چشم‌پوشی کنید. همچنین قیمت پروفیل زد به صورت روزانه در سایت قرار می‌گیرد.

پروفیل زد چیست؟

پروفیل Z یا Purlin Z که پرلین z یا پرلین زی نیز نامیده می‌شود، نوعی مقطع فولادی است. این مقطع شکلی شبیه به حرف Z انگلیسی دارد؛ یعنی وقتی سطح مقطع این پروفیل را تماشا می‌کنید، حرف انگلیسی Z را دقیقا در آن می‌بینید. هر پرلین زد از یک بال پایین و بالایی و دو لبه پایین و بالایی تشکیل شده است. ویژگی منحصربه‌فرد پرلین زد این است که لوله‌های آن بر روی لبه‌های محل موردنظر را پوشش داده و پیوند مستحکمی ایجاد می‌کند.

پروفیل Z مقطعی افقی است که ساختار تیرچه سقفی و دیوار را تشکیل می‌دهد. این مقطع بین ورق‌های سقف و ساختمان قرار می‌گیرد و به‌عنوان تکیه‌گاه برای ورق عمل می‌کند تا اطمینان حاصل شود که محکم وصل شده و در جای خود ایمن است. البته پروفیل زد خود توسط دیوارهای سازه یا تیرچه‌ها پشتیبانی می‌شود.

پروفیل زد چگونه ساخته می‌شود؟

درست مانند هر مقطع دیگری، پروفیل زد را می‌توان از طریق نورد گرم یا نورد سرد ساخت. با این‌وجود، به‌طور معمول این محصول را از فولاد سرد می‌سازند. این کار، هم در هزینه‌های ساخت صرفه‌جویی می‌کند و هم ساختار محکم‌تری به محصول نهایی می‌دهد. استفاده از فرآیند نورد گرم برای تهیه پروفیل‌هایی که قرار است پوشش گالوانیزه بگیرند، رایج است. فرایند ساخت و تولید پرلین z شامل چندین مرحله زیر است:

1. در اولین مرحله از تهیه این محصول، ورق سیاه یا ورق گالوانیزه وارد خط تولید می‌شود. سپس کلاف بازکن با کویل ورق در یک راستا قرار گرفته و متصل می‌شوند. ورق‌های فولادی به‌صورت رول وارد دستگاه برش می‌شوند. در دستگاه برش، ورق‌ها در ابعاد از قبل تعیین‌شده برش داده می‌شوند.
2. مرحله دوم این فرایند خم‌کاری نام دارد. در مرحله خم‌کاری ورق‌های برش‌داده‌شده را وارد دستگاه می‌کنند. در این دستگاه منحنی‌هایی وجود دارد که بر روی ورق هم آن شکل‌ها را ایجاد می‌کند. این خم‌ها فقط شکل محصول را تعیین می‌کند و نقشی در ابعاد و ضخامت آن ندارد.
3. در مرحله بعد، نوبت به فرم‌دهی نهایی پروفیل زد می‌رسد. مرحله فرم‌دهی نیز توسط دستگاه‌های مخصوص انجام می‌شود. در این مرحله شکل نهایی پروفیل زد تکمیل می‌شود.
4. این مرحله پانچ نامیده می‌شود. اینکه پروفیل‌ها در چه اندازه و ابعادی پانچ شوند، به سیاست‌های کارخانه و محصولاتی که تولید می‌کند بستگی دارد.
5. مرحله آخر از تولید هر مقطع فولادی، بسته‌بندی آن است.

پروفیل Z چه ویژگی‌هایی دارد؟

ویژگی‌های زیادی وجود دارد که می‌توان پروفیل زد را با آن توصیف کرد؛ اما مهم‌ترین این ویژگی‌ها عبارتند از:

• بیشترین طول پروفیل زد معمولا ۱۶ متر است.
• بیشترین اندازه جان پروفیل زد برابر با ۴۰ سانتی‌متر است.
• بیشترین اندازه طول بال برابر با ۱۰ سانتی‌متر است.
• وزن پروفیل Z براساس نوع آن بین ۴ تا ۱۰ کیلوگرم است.
• بیشترین سختی نیز برابر با ST52 است.

پروفیل زد چه قابلیت‌هایی دارد؟

یکی از مهم‌ترین قابلیت‌های این محصول، کاهش وزن کلی سازه است؛ یعنی با استفاده از این محصول، تقریبا وزن سازه نهایی نصف می‌شود. این قابلیت به افزایش استحکام و مقاومت سازه منتج می‌شود. از دیگر قابلیت‌های پروفیل Z  می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. عملکرد عالی در تحمل بارها و نیروهای کششی
2. برخورداری از زوایای کمتر از 90 و انعطاف‌پذیری بالا
3. امکان افزایش متقارن و عمودی بخش خمشی پروفیل همگام با افزایش شیب سقف
4. افزایش استحکام کلی سازه
5. تحمل وزن‌های بسیار بالا
6. قابل اجرا در همه انواع سازه فلزی
7. مناسب برای مناطق زلزله زده
8. افزایش مقاومت سازه در برابر طوفان
9. افزایش مقاومت سازه در برابر فرسایش خاک
10. امکان همپوشانی و چیده‌شدن روی یکدیگر تا ارتفاعات بالا
11. امکان حمل‌ونقل آسان
12. امکان اتصال با پیچ و مهره
13. امکان بازرسی و عیب‌یابی آسان

پروفیل زد در چه ابعادی موجود است؟

سیستم تولید پروفیل‌های زد به این شکل است که می‌توان آن را با هر ابعاد و اندازه‌‌ای تولید کرد؛ یعنی حتی اگر پروفیل موردنظر شما در میان اندازه‌های رایج در بازار نیست، می‌توانید با کارخانه تولیدکننده درباره تولید اندازه‌های موردنظرتان هماهنگ کنید. خوشبختانه امکان ساخت اندازه و ابعاد متفاوت پروفیل زد برای شما وجود دارد. با این‌حال، اندازه و ابعاد رایجی از این محصول در بازار وجود دارد. معمول‌ترین این محصولات عبارتند از:

• پروفیل z16 یا Z 160
• پروفیل z18 یا Z 180
• پروفیل z20 یا Z 200
• پروفیل z22 یا Z 220

 ابعاد بال و جان پروفیل زد به چه صورت است؟

معمولا پروفیل‌های زد را در اندازه و ابعاد زیر می‌سازند:

1. بال بالا بین ۵۰ تا ۱۰۰ میلی‌متر طول دارد.
2. اندازه لبه بالایی این محصول بین ۱۵ تا ۳۰ میلی‌متر است.
3. اندازه لبه پایین بین ۱۵ تا ۳۰‌ میلی‌متر است.
4. فاصله بال پایین و بال بالایی در این پروفیل بین ۱۰۰ تا ۴۰۰ میلی‌متر است.

انواع پروفیل زد کدامند؟

این محصول نیز مانند خیلی دیگر از مقاطع فولادی، براساس فاکتورهای مختلف دسته‌بندی می‌شود.

به این ترتیب انواع پروفیل ضد براساس ضخامت عبارتند از:

پروفیل Z16: این محصول خود در دسته‌های مختلف قرار می‌گیرد:

• پروفیل Z16 با ضخامت ۲ میلی‌متر و وزن 4.9 کیلوگرم
• پروفیل Z16 با ضخامت ۲.۵ میلی‌متر و وزن ۶ کیلوگرم
• پروفیل Z16 با ضخامت ۳ میلی‌متر و وزن ۷.۲ کیلوگرم

پروفیل Z18: دسته‌بندی این محصول به شرح زیر است:

• پروفیل Z18 با ضخامت 2 میلی‌متر و وزن ۵.۲ کیلوگرم
• پروفیل Z18 با ضخامت ۲.۵ میلی‌متر و وزن ۶.۵ کیلوگرم
• پروفیل Z18 با ضخامت ۳ میلی‌متر و وزن آن ۷.۷ کیلوگرم

پروفیل z20: این دسته شامل محصولات زیر است:

• پروفیل Z20 با ضخامت ۲ میلی‌متر و وزن ۵.۵ کیلوگرم
• پروفیل Z20 با ضخامت ۲.۵ میلی‌متر و وزن ۶.۸ کیلوگرم
• پروفیل Z20 با ضخامت ۳ میلی‌متر و وزن ۸ کیلوگرم
• پروفیل Z20 با ضخامت ۳.۵ میلی‌متر و وزن ۹.۵ کیلوگرم

پروفیل z22: دسته‌بندی این نوع پروفیل به شرح زیر است:

• پروفیل Z22 با ضخامت ۲ میلی‌متر و وزن ۲.۸ کیلوگرم
• پروفیل Z22 با ضخامت ۲.۵ میلی‌متر و وزن ۷.۲ کیلوگرم
• پروفیل Z22 با ضخامت ۳ میلی‌متر و وزن ۸.۶ کیلوگرم
• پروفیل Z22 با ضخامت ۳.۵ میلی‌متر و وزن ۱۰ کیلوگرم

همچنین انواع پروفیل زی براساس شکل ظاهری عبارتند از:

• پروفیل Z ساده: این مقطع به شکل ساده حرف انگلیسی و بدون هیچ لبه‌ای ساخته می‌شود.
• پروفیل Z لبه‌دار: دارای لبه‌هایی در کناره‌های بال‌های خود است که به خوبی با مقاطع و سطوح دیگر جفت می‌شود.
• پروفیل Z پانچ2دار: این نوع پروفیل زد بعد از تولید پانچ‌کاری شده و سپس مورداستفاده قرار می‌گیرد.

پروفیل Z چه کاربردی دارد؟

کاربرد پروفیل Z بسیار گسترده است. با این وجود رایج‌ترین کاربردهای این محصول عبارتند از:

1. پشتیبانی از عرشه یا ورق سقف با نصب در قاب سقف به موازات بام ساختمان
2. ایفای نقش اعضای فریم فولادی ثانویه هم برای سقف و هم برای دیوار
3. اجرای دیوار یا سقف در سازه‌های عظیم
4. کاهش فواصل عبور تیرها به منظور تحمل بارهای اضافی عرشه
5. جلوگیری از افتادگی یا به اصطلاح شکم‌دادن سقف
6. افزایش استحکام سقف سالن‌های چند طبقه
7. ایجاد پشتیبانی اضافی برای سقف
8. سفت و محکم‌ترشدن کل ساختار سقف
9. افزایش پایه وسطی و اصلی دهانه سقف
10. امکان ساخت سازه‌های وسیع‌‌تر بدون نیاز به نصب ستون‌‌های زیاد
11. تشکیل دیافراگم افقی و تحمل وزن عرشه سقف ساختمان بدون توجه به مصالح و متریال به‌کاررفته در آن
12. کمک به چسبندگی و حمایت از روکش دیوار
13. افزایش مقاومت سازه‌ها با وزن بالا
14. اجرای سقف سوله‌ها
15. افزایش استحکام سازه‌های کوچک‌تری مانند کارخانه یا ساختمان‌های چندطبقه

پروفیل زد چگونه در قاب ثانویه به کار گرفته می‌شود؟

پروفیل زی یکی از اصلی‌ترین المان‌های قاب ثانویه است. اجرای این نوع پروفیل در قاب ثانویه به معنای افزایش دو برابری پشتیبانی دیوارها، تحمل بارهای عمودی ستون‌ها و پانل‌های دیواری، تحمل بار عمودی ستون‌ها و استحکام و پایداری سازه است.

قاب ثانویه یا همان سازه ثانویه یک بخش اساسی از ساختمان‌هایی است که دارای اسکلت فلزی هستند؛ به‌ویژه ساختمان‌هایی که دارای مهندسی از پیش تعیین‌شده هستند، غالبا قاب ثانویه دارند. در واقع، در این‌گونه سازه‌ها، در داخل قاب اولیه ساختار دومی توسط قاب ثانویه ایجاد شده و درست مانند تیرهای متقاطع عمل می‌کند. به این ترتیب توزیع بار و انتقال نیرو از سطوح مختلف ساختمان به اسکلت اصلی و فونداسیون توسط این قاب به خوبی انجام می‌شود.

همچنین پشتیبانی طولی ساختمان و حفظ ساختار سازه در مقابل نیروی زلزله یا طوفان، توسط قاب ثانویه تأمین می‌شود. به عبارتی ظرفیت کلی تحمل بار توسط سازه به استفاده از این نوع پروفیل افزایش معناداری را تجربه می‌کند. این نوع پروفیل همچنین در مهاربندی آترال برای فلنج‌‌های فشاری که بخش اصلی قاب اولیه هستند، نقش دارد.

صنایع وابسته به پروفیل زد کدامند؟

تقریبا هر صنعتی که در بخشی از تولیدات یا فرآیندهای تولید خود به مقاطع فلزی نیاز دارد، به این محصول نیز وابسته است. با این وجود، رایج‌ترین صنایع وابسته به پروفیل زی عبارتند از:

• خودروسازی
• کشتی‌سازی
• نیروگاه‌های برق و گاز و پتروشیمی‌ها
• ساخت میله‌ها و پایه‌ها
• ساخت انواع سوله‌ها
• ساخت در و پنجره
• ساخت قفسه و کابینت
• سازه‌‌های فولادی عظیم
• تولید انواع وسایل نقلیه و ماشین‌های صنعتی
• ساخت ریل و سازه‌‌های ایستگاه راه‌‌آهن
• داربست و قالب ‌های فولادی
• ساخت‌وساز شهری مانند نرده‌های محافظ
• اجرای سقف با شیب زیاد
• لوازم خانگی و مبلمان

روش نصب پروفیل زد به چه شکلی است؟

برای نصب این پروفیل لازم است مراحل زیر طی شود:

• ابتدا پروفیل‌ها در دو جهت مخالف روی سقف قرار می‌گیرند.
• سپس با واردشدن نیرو، بار از مرکز برش‌های مقطع عبور می‌کند.
• حالا می‌توان با کمک پروفیل‌بر، اضافات آن را برش داد.

استانداردهای پروفیل z کدامند؟

این محصول بر اساس سه استاندارد زیر ساخته می‌شود:

• استاندارد ایران با شماره ۷۳۳۵
• استاندارد در تولید پروفیل با شماره ۳۶ ۹۵
• استاندارد ۵۷۲۲

برندهای تولیدکننده پروفیل زد کدامند؟

این نوع مقطع در اندازه و ابعاد مختلف توسط 3 کارخانه بزرگ پروفیل زد آسیا، صنعت کرن و سریر صنعت امیر تولید و عرضه می‌شوند. البته به‌غیر از این سه کارخانه، مراکز فروش آهن بسیاری در زمینه عرضه این نوع پروفیل فعالیت می‌کنند.

جدول وزن پروفیل زد

همان‌طور که ضخامت و سایز این محصول متفاوت است، وزن‌های مختلفی نیز از آن در بازار موجود است. شما می‌توانید وزن دقیق محصول موردنظر خود را هم در جدول وزن پروفیل z و هم در جدول اشتال پروفیل Z پیدا کنید.

سخن پایانی

شناخت پروفیل Z، ویژگی‌ها، قابلیت‌ها و کاربردهای آن، برای هر مهندس ساختمان‌ساز یا اصلا برای هر شخصی که به نوعی به بازار آهن و فولاد وابسته است، ضرورت دارد. در واقع، پروفیل زد کاربرد گسترده‌ای در انواع صنایع ساختمانی و غیرساختمانی دارد. به‌علاوه شناخت دقیق و کامل مقاطع فولادی مانند پروفیل زد، شما را از تجربه‌کردن ضرر مالی ناشی از بی‌اطلاعی نجات می‌دهد؛ چراکه بازار داغ آهن‌آلات چالش‌های زیادی بر سر راه هر شخصی که به آن وابسته است قرار می‌دهد.

ما در این مقاله از سایت مهدفولاد به ارائه اطلاعاتی درباره پروفیل زد برای شما عزیزان پرداختیم و به سوال پروفیل زد چیست و چه کاربردی دارد پاسخ دادیم. اکنون شما می‌توانید برای مشاهده قیمت انواع پروفیل زد به صفحه مربوط به این محصول از منوی سایت ما مراجعه کنید و سپس در صورت نیاز به خرید یا کسب اطلاعات بیشتر با کارشناسان تخصصی ما در این مجموعه تماس بگیرید.