پروفیل صنعتی چیست؟ ویژگی ها + کاربرد + تولیدکنندگان
12 اسفند‌ماه 1401 | 14:00
نویسنده: mahdefoolad
زمان مورد نیاز برای مطالعه: 9 دقیقه
پروفیل صنعتی چیست؟ ویژگی ها + کاربرد + تولیدکنندگان
پروفیل‌های صنعتی به‌عنوان عناصر حیاتی در صنعت ساختمانی و صنایع مختلف شناخته می‌شوند. این محصولات به دلیل ویژگی‌های منحصر به فرد خود، در ایجاد سازه‌ها و تجهیزات صنعتی متنوع به‌کار می‌روند. در این مقاله، ابتدا شرح می‌دهیم پروفیل صنعتی چیست و سپس به بررسی ویژگی‌ها، کاربردها و تولیدکنندگان پروفیل‌های صنعتی و مشخصات پروفیل صنعتی می‌پردازیم.
خرید پروفیل صنعتی یکی از وظایف اصلی مجریان پروژه‌های عظیم ساختمانی و صنعتی است. با وجود اینکه این محصول با پسوند صنعتی‌بودن شناخته می‌شود، اما یکی از مصالح اساسی در احداث سازه‌های بزرگ به حساب می‌آید. کاربرد پروفیل صنعتی به‌دلیل ویژگی‌های مطلوب این محصول، بسیار گسترده است.
مقاومت و استحکام بالا در برابر نیروهای وارده و همچنین مقاومت در برابر رطوبت و خوردگی، تنها بخشی از قابلیت‌های این محصول است. این نوع پروفیل با استفاده از روش‌های مختلف جوشکاری و پیچ و مهره‌شده، اتصالات مستحکمی را نیز تشکیل می‌دهد. بنابراین کاربرد پروفیل صنعتی فراتر از صنایع معمولی است که می‌شناسید.
در این مقاله از مهدفولاد قرار است همه چیز را درباره ماهیت، ویژگی‌ها، کاربرد پروفیل صنعتی بدانید.
پروفیل صنعتی چیست؟
در پاسخ به سوال پروفیل صنعتی چیست، باید بگوییم یک مقطع فولادی توخالی است که از جنس فولاد یا سایر آلیاژهای فلزی ساخته می‌شود. پروفیل‌های صنعتی به دلیل استحکام بالا، وزن کم و قابلیت جوش‌پذیری، در صنایع مختلف از جمله ساختمان سازی، خودروسازی، ساخت پل و سازه‌های فلزی، صنایع نفت و گاز، صنایع حمل و نقل و غیره کاربرد گسترده‌ای دارند.
این محصولات با ابعاد بالاتر از ۱۲ سانتیمتر و ضخامت بالاتر از ۶ میلی‌متر، به عنوان پروفیل سنگین شناخته می‌شوند و در طراحی‌های غول‌آسا مد نظر قرار می‌گیرند. آنها به دلیل استحکام بالایی که دارند، می‌توانند بارهای سنگین را تحمل کنند. این محصول با شکل سطح مقطع چهارگوش، در یک سازه یا یک ساختمان همانند ستونی با توان باربری بالا، عمل می‌کند.
پروفیل صنعتی چگونه تولید می‌شود؟
این محصول طی فرآیند نورد سرد تهیه می‌شود. ماده اولیه این محصول یک نوع ورق سیاه با اندازه بسیار وسیع و ضخامت زیاد است. روش تولید این محصول شامل مراحل زیر است:
- در ابتدا عرض ورق خام به تناسب سایز پروفیل موردنظر تعیین می‌شود. در واقع هرچه سایز پروفیل بیشتر باشد، ورق خام پهن‌تری برای تولید آن به‌کار گرفته می‌شود.
- در این مرحله ورق سیاه با استفاده از دستگاه قالب‌گیری ورق خام پروفیل، کالیبره می‌شود. با کالیبره کردن، در واقع به ورق خام پروفیل در طی چند ساعت شکل می‌دهند. به عبارتی دو ورق خام پروفیل به یکدیگر نزدیک و جوش زده می‌شود. همچنین در این مرحله لبه‌های ورق‌ها جوش داده شده و درزگیری می‌شوند.
- سپس با استفاده از جوش القایی یا جوش مقاومتی، درز ورق به‌صورت اتوماتیک جوش خورده و شکل اولیه پروفیل صنعتی ظاهر می‌شود.
- حالا عملیات خنک‌کاری با استفاده از مواد شیمیایی در آب انجام می‌شود. در همین مرحله است که استقامت و کاربرد پروفیل صنعتی مشخص می‌شود.
- در مرحله آخر شکل نهایی و ابعاد پروفیل صنعتی مشخص شده و محصول نهایی برش داده می‌شود. سپس این محصول را بسته‌بندی کرده و به بازار عرضه می‌کنند.
مشخصات پروفیل صنعتی
در صنعت از پروفیل‌هایی که ابعاد و ضخامت بیشتری دارند استفاده می‌شود و به آن پروفیل سنگین می‌گویند. همچنین استحکام بالایی دارند و در صنعت خودروسازی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این پروفیل برخلاف پروفیل‌های ساختمانی در تیراژ کم تولید می‌شوند و کاربردهای محدودتری دارند. چون این محصول از ورق سیاه تولید می‌شود؛ بنابراین قیمت پروفیل به نوسانات نرخ ورق سیاه بستگی دارد.
استانداردهای که در تولید پروفیل صنعتی رعایت می‌شود شامل INSO ۱۷۰۰۳-۱ و INSO ۱۷۰۰۳-۲ است. این محصول چهارگوش و سایز آن معمولا در محدوده ۱۰ تا ۴۰۰ میلی‌متر است. اما شما می‌توانید باتوجه به استفاده و کاربرد خود، محصول مناسب را سفارش دهید. همچنین وزن پروفیل صنعتی، یکی از عوامل مهمی است که بر قیمت و کاربرد آن تأثیر می‌گذارد. وزن آنها مستقیماً با ابعاد و وزن ورق اولیه مرتبط است. به‌طور کلی، هرچه ابعاد پروفیل صنعتی بزرگتر و ضخامت آن بیشتر باشد، وزن آن نیز بیشتر خواهد بود.
وزن پروفیل یکی از عوامل مهمی است که در طراحی سازه‌های فلزی باید در نظر گرفته شود. وزن زیاد آن، می‌تواند باعث افزایش هزینه‌های ساخت سازه و همچنین کاهش استحکام آن شود؛ بنابراین، انتخاب این محصول با وزن مناسب، از اهمیت بالایی برخوردار است.
پروفیل صنعتی چه قابلیت‌هایی دارد؟
مهم‌ترین قابلیت‌های این محصول عبارتند از:
- قابلیت جوشکاری
- وزن کم و مقاومت بالا
- قابلیت جوش‌خوردگی راحت و اتصال محکم اجزاء فولادی به هم
- قابیلت ایجاد اتصالات بادوام
- قابلیت غیر کشسانی
- مقاومت بسیار بالا در برابر انواع لرزش‌ها
- تحمل‌پذیری بسیار بالا در برابر انواع آسیب‌ها
- قابلیت سوراخ‌کاری و ایجاد اتصال با استفاده از پیچ و مهره
- قابلیت ایجاد اتصال با استفاده از روش هالو بلت
- قابلیت پیشگیری از صدمه و آسیب‌های احتمالی به سازه
- ضخامت زیاد
- مقاومت بالا در برابر رطوبت
- قابلیت پر شدن با استفاده از بتن
انواع پروفیل صنعتی
پروفیل‌های صنعتی در اشکال و اندازه‌های مختلف تولید می‌شوند که برخی از رایج‌ترین آنها عبارت‌اند از:
- پروفیل قوطی ( پروفیل صنعتی با مقطع مربع یا مستطیل شکل): پروفیل صنعتی قوطی یک نوع پروفیل فلزی با شکل مستطیلی یا مربعی است که به وسیله پیچیدن و شکل دادن فلز به وجود می‌آید. این نوع پروفیل معمولا از فلزهایی مانند فولاد یا آلومینیوم ساخته می‌شود. پروفیل‌های قوطی به دلیل ساختار مستحکم و خواص مکانیکی مناسب، در انواع مختلف صنایع استفاده می‌شوند
- پروفیل ناودانی: (پروفیل صنعتی با مقطع U شکل): این پروفیل از جنس فلزهایی مانند فولاد استوانه‌ای یا آلومینیوم تولید می‌شود. پروفیل ناودانی به دلیل شکل خاص و استحکام مکانیکی آن، در انواع مختلف صنایع کاربرد دارد. از کاربردهای پروفیل صنعتی ناودانی می‌توان به استفاده در ساخت قطعات مختلف ماشین‌آلات، تجهیزات صنعتی، ساخت ستون‌ها و ستون‌های ناودانی در ساختمان‌ها و همچنین در صنعت حمل و نقل اشاره کرد. این محصول به دلیل طراحی منحصر به فرد و قابلیت انعطاف‌پذیری در مصارف مختلف بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد
- پروفیل نبشی (پروفیل صنعتی با مقطع I شکل) : یک نوع پروفیل فلزی با شکل L یا زاویه ۹۰ درجه است. این محصول از جنس فلزهای مانند فولاد یا آلومینیوم ساخته می‌شود و به دلیل شکل خاص و قوی‌ترین نقطه در ساختار، در انواع صنایع و ساختمان‌ها به کار می‌رود
- پروفیل صنعتی چهارسو: یک نوع پروفیل فلزی با شکل چهارچوب یا مستطیلی است که از لحاظ شکل و دارای چهار سطح متساوی است. این نوع پروفیل از جنس فلزهایی مانند فولاد یا آلومینیوم تولید می‌شود. پروفیل چهارسو به دلیل ساختار چهار طرفه‌اش، در انواع مختلف صنایع و کاربردها به‌کار می‌رود
پروفیل صنعتی لوله: یک نوع پروفیل فلزی است که شکل استوانه‌ای دارد و برای انتقال مایعات یا گازها، ساخت قطعات مختلف، یا حتی در ساختارهای ساختمانی به‌کار می‌رود. این لوله‌ها معمولاً از جنس فلزاتی مانند فولاد، آلومینیوم یا پلیمرها ساخته می‌شوند
پروفیل Z( پروفیل صنعتی با مقطع Z شکل) : یک نوع پروفیل فلزی است که شکل آن به حروف Z شبیه است. این محصول معمولا از جنس فلزاتی مانند فولاد یا آلومینیوم تولید می‌شود. شکل زاویه‌دار پروفیل Z آن را برای استفاده در ساختارها و قطعات مختلف، به خصوص در تقویت سازه‌ها، مناسب می‌سازد
تیرآهن: تیرآهن یکی از انواع پروفیل‌های صنعتی است. این پروفیل اغلب به شکل حرف "I" شناخته می‌شود و از دو بال (Flange) در بالای و پایین پروفیل و یک جان (Web) متصل بین آنها تشکیل شده است. تیرآهن به دلیل استحکام و استقامت بالا، به عنوان یک عنصر سازه‌سازی مهم در صنایع مختلف از جمله ساخت و ساز، خودروسازی و ساختمان‌ها استفاده می‌شود
براساس روش تولید
پروفیل‌های صنعتی، براساس روش تولید به دو دسته پروفیل نورد گرم و پروفیل نورد سرد تقسیم می‌شوند.
- پروفیل نورد گرم، به پروفیل‌هایی گفته می‌شود که از ورق‌های فولادی نورد شده در دمای بالا تولید می‌شوند. این پروفیل‌ها، نسبت به پروفیل‌های نورد سرد، استحکام بالاتری دارند
- پروفیل نورد سرد، به پروفیل‌هایی گفته می‌شود که از ورق‌های فولادی نورد شده در دمای پایین تولید می‌شوند. این پروفیل‌ها، نسبت به پروفیل‌های نورد گرم، وزن کمتری دارند
کاربرد پروفیل صنعتی
پروفیل‌های صنعتی گوناگونی وجود دارند که هرکدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند. به عنوان مثال، پروفیل ناودانی برای ساخت قطعاتی با شکل منحصر به فرد مورد استفاده قرار می‌گیرد. پروفیل نبشی برای ایجاد اتصالات زاویه‌دار در ساخت و سازها مورد استفاده قرار می‌گیرد. پروفیل Z نیز برای استفاده در ساختارها و فلزات به عنوان عنصری استوار و مقاوم مورد استفاده قرار می‌گیرد. میلگرد برای ایجاد اتصالات فلزی و ساخت قطعات مختلف اهمیت دارد و لوله‌ها نیز برای انتقال مایعات یا گازها در صنایع مختلف به کار می‌روند.
هرکدام از این پروفیل‌ها و مواد صنعتی با توجه به ویژگی‌ها و کاربردهای خود، انتخاب مناسبی برای پروژه‌های مختلف هستند. به‌طور کلی پروفیل‌های صنعتی در صنایع مختلف به‌عنوان عناصر اساسی در ساخت و تولید استفاده می‌شوند. کاربردهای پروفیل صنعتی شامل:
- ساخت سازه‌های فلزی: پروفیل‌ها در ساختمان‌ها، پل‌ها، تونل‌ها، و سازه‌های مهندسی مختلف به‌کار می‌روند
- تولید ماشین‌آلات و تجهیزات صنعتی: برخی از پروفیل‌ها به عنوان قطعات اصلی در ساخت ماشین‌آلات و تجهیزات صنعتی استفاده می‌شوند
- صنعت خودروسازی: در تولید اتومبیل‌ها، پروفیل‌ها جهت ساخت بدنه، قطعات داخلی و تجهیزات خودرو مورد استفاده قرار می‌گیرند
- صنعت حمل و نقل: پروفیل‌ها در ساخت و تعمیرات وسایل نقلیه مانند واگن‌ها، قطارها، و هواپیماها استفاده می‌شوند
- صنایع نفت و گاز: برای ساخت لوله‌ها، تجهیزات حفاری و سازه‌های نفتی و گازی از پروفیل‌ها استفاده می‌شود
- تولید انرژی: در صنایع مرتبط با تولید انرژی، پروفیل‌ها برای ساخت قطعات سازه‌ها و تجهیزات مورد استفاده قرار می‌گیرند
- صنعت الکتریکی: برخی از پروفیل‌ها در ساختارهای تحت فشار، قاب‌های الکتریکی و تجهیزات الکتریکی مورد استفاده قرار می‌گیرند
کارخانه های تولیدکننده پروفیل
کارخانه‌های تولید پروفیل جزء اصلی صنایع ساختمانی و صنعتی محسوب می‌شوند. این واحدها با بهره‌گیری از فناوری‌های پیشرفته و فرآیندهای تولید مدرن، پروفیل‌های متنوعی را تولید و عرضه می‌کنند. این محصولات از مواد متنوعی از جمله فولاد، آلومینیوم و غیره ساخته می‌شوند و بر اساس استانداردها و نیازهای بازار به صورت انبوه تولید می‌شود.
کارخانه‌های تولید پروفیل با داشتن خطوط تولید مدرن، کنترل کیفیت دقیق و توانمندی در تولید انواع پروفیل‌ها، در ارائه راهکارهای متنوع برای پروژه‌های ساختمانی، خودروسازی، نفت و گاز، الکتریکی و سایر صنایع نقش اساسی دارند. همچنین، این واحدها معمولاً به بهینه‌سازی فرآیندهای تولید، کاهش هدررفت مواد و انرژی و ارتقاء پایداری اقتصادی و محیطی توجه ویژه‌ای دارند.
همچنین کارخانه‌ها محصولی را تولید می‌کنند که ضخامت ورق اولیه آنها بین ۱.۵ تا ۳ میلی‌متر است و به آنها پروفیل سبک می‌گویند. این پروفیل‌ها، به دلیل وزن کمتری که نسبت به پروفیل‌های سنگین دارند، از قیمت پایین‌تری نیز برخوردار هستند. همچنین قیمت پروفیل سبک همانند قیمت پروفیل صنعتی به ورق سیاه بستگی دارد.
قیمت پروفیل صنعتی به چه عواملی بستگی دارد؟
اولین مرحله خرید پروفیل صنعتی، استعلام کاربرد پروفیل صنعتی و قیمت آن است. قیمت پروفیل صنعتی مانند هر محصول دیگری در بازار امروز ایران، بسیار نوسان دارد. این محصول نیز با بالارفتن نرخ دلار دچار افزایش قیمت قابل توجهی می‌شود؛ اما جدای از قیمت دلار، عوامل زیر در تعیین قیمت خرید پروفیل صنعتی نقش دارد:
- ابعاد پروفیل
- کیفیت پروفیل
- برند یا همان شرکت تولیدکننده پروفیل
همچنین باید توجه داشت که قیمت پروفیل سنگین صنعتی از قیمت پروفیل سبک کمتر است. دلیل این موضوع تفاوت قیمت ماده اولیه این دو محصول است؛ یعنی در ساخت پروفیل سنگین از ورق سیاه و در ساخت پروفیل سبک از ورق روغنی استفاده می‌شود. ورق روغنی قیمت بالاتری نسبت به ورق سیاه دارد. با این وجود این محصول از انواع پروفیل گران‌قیمت محسوب می‌شود.
روش محاسبه قیمت پروفیل صنعتی چگونه است؟
برای محاسبه قیمت خرید پروفیل صنعتی از معیار وزن استفاده می‌کنند. در واقع این محصول براساس وزنی که دارد، برحسب کیلوگرم اندازه‌گیری شده و قیمت آن تعیین می‌شود. شما می‌توانید به‌راحتی قیمت انواع این محصول را محاسبه کنید؛ کافی است که وزن محصول موردنظر را بدانید. البته اگر حتی وزن یک شاخه از پروفیل صنعتی را نمی‌دانید، می‌توانید به جدول استاندارد یا جدول اشتال مراجعه کنید. به این ترتیب مراحل محاسبه قیمت پروفیل صنعتی به شرح زیر است:
- با استفاده از جداول اشتال و استاندارد وزن یک متر از محصول موردنظر خود را به‌دست آورید.
- حالا وزن یک متر از محصول موردنظر را ضرب در طول یک شاخه کنید.
- پس از آن وزن کلی شاخه پروفیل به‌دست می‌آید. لازم است که عدد به‌دست آمده را در قیمت یک کیلو از آن ضرب کنید تا قیمت یک شاخه از قوطی پروفیل صنعتی به‌دست بیاید.
جدول وزن پروفیل‌های صنعتی
در جدول زیر وزن این پروفیل در سایزهای مختلف وجود دارد:
| سایز پروفیل برحسب میلی‌متر mm | ضخامت پروفیل برحسب میلی‌متر mm | وزن هر متر پروفیل برحسب کیلوگرم kg | وزن شاخه‌های 12 متری پروفیل برحسب کیلوگرم kg |
| 140*140 | 6 | 24.5 | 294 |
| 140*140 | 8 | 31.4 | 377 |
| 140*140 | 10 | 38.2 | 457.5 |
| 160*160 | 6 | 28.3 | 339.5 |
| 160*160 | 8 | 36.5 | 437.5 |
| 160*160 | 10 | 44.5 | 533 |
| 180*180 | 6 | 32 | 385 |
| 180*180 | 8 | 41.5 | 480 |
| 180*180 | 10 | 50.5 | 608 |
| 200*200 | 6 | 36 | 423 |
| 200*200 | 8 | 46.5 | 558 |
| 200*200 | 10 | 60 | 719.5 |
| 250*250 | 6 | 45.2 | 543 |
| 250*250 | 8 | 59 | 709 |
| 250*250 | 10 | 73 | 872 |
| 300*300 | 6 | 55 | 656 |
| 300*300 | 8 | 71 | 853 |
| 300*300 | 10 | 88.5 | 1061 |
| 150*250 | 6 | 36 | 430.5 |
| 150*250 | 8 | 46.5 | 558 |
| 150*250 | 10 | 57 | 683.5 |
جدول مشخصات فنی پروفیل‌های صنعتی
در جدول زیر مشخصات مکانیکی این محصول عنوان می‌شود:
| کلاس فولاد | گرید معادل | استحکام کششی(N/mm2) | تنش تسلیم (N/mm2) | درصد ازدیاد طول |
| STEEL DESIGNATION | GRADE | TENSILE STRENGTH | YIELD STRENGHTH | ELONGATION % |
| S235JRH | 1.0039 | 360-510 | 235 | 24 |
| S275J0H | 1.0149 | 410-560 | 275 | 20 |
| S275J2H | 1.0138 | 410-560 | 275 | 20 |
| S355J0H | 1.0547 | 470-630 | 355 | 20 |
جدول مشخصات شیمیایی پروفیل‌های صنعتی
مشخصات شیمیایی این محصول در جدول زیر عنوان شده است:
| گرید | نوع اکسیداسیون | کمتر از 16 میلی‌متر | بین 16 تا 30 میلی‌متر | 30 الی 40 میلی‌متر | 40 الی 63 میلی‌متر | 63 الی 100 میلی‌متر |
| St37.2 | اختیاری | 0.21 | 0.25 | 0.25 | 0.25 | 0.25 |
| Ust37.2 | U | 0.21 | 0.25 | 0.25 | 0.25 | 0.25 |
| Rst.37.2 | R | 0.19 | 0.19 | 0.19 | 0.19 | 0.23 |
| St37.3 | RR | 0.19 | 0.19 | 0.19 | 0.19 | 0.19 |
| St44.2 | R | 0.24 | 0.24 | 0.24 | 0.24 | 0.25 |
| St44.3 | RR | 0.23 | 0.23 | 0.23 | 0.23 | 0.23 |
| St.52.3 | RR | 0.22 | 0.22 | 0.24 | 0.24 | 0.24 |
جمع‌بندی
در این مقاله از مهدفولاد به طور کامل توضیح دادیم که پروفیل صنعتی چیست. شرح دادیم که این محصول به عنوان عناصر اساسی در توسعه صنعت و ساختمان‌ها نقش بسیار مهمی ایفا می‌کند. با توجه به تنوع ویژگی‌ها، آنها قادر به تامین نیازهای مختلف صنایع از جمله ساختمانی، خودروسازی و نفت و گاز هستند. استفاده از فناوری‌های پیشرفته در تولید، بهینه‌سازی وزن و ارتقاء استانداردها، این پروفیل‌ها را به یک انتخاب برتر در پروژه‌های مختلف تبدیل کرده است. امیدواریم که این مقاله به شناخت بهتر از ویژگی‌ها و کاربردهای پروفیل‌های صنعتی کمک کرده و مفید بوده باشد.
اکنون که با کاربرد پروفیل صنعتی، ویژگی‌ها، مزایا، مشخصات و انواع مختلف آن آشنا شدید، می‌توانید برای خرید انواع مختلف این محصول به صفحه مربوط به آن در سایت مهدفولاد مراجعه کنید و یا جهت کسب اطلاعات بیشتر و راهنمایی جهت خرید با کارشناسان ما در این مجموعه تماس بگیرید.
