میلگرد آجدار چیست و چه کاربردی دارد؟

میلگردها محصولاتی هستند که معمولا در پروژه‌های ساختمانی و گاهی صنعتی کاربرد دارند. وظیفه اصلی میلگرد، ایجاد تکیه‌گاه، افزایش مقاومت در بتن و افزایش استحکام سازه است. در این میان، میلگرد آجدار یکی از انواع میلگرد است که سطح مقطع آن دارای برآمدگی و فرورفتگی‌هایی است که به آن آج گفته می‌شود.

فرایند آجدارکردن میلگردها با هدف چسبندگی بهتر میان بتن و فولاد تقویتی انجام می‌شود که این نوع از میلگرد دارای انواع و کاربردهایی است که در ادامه این مقاله به بررسی آن‌ها خواهیم پرداخت. پس با مهدفولاد همراه شوید.

تعریف میلگرد آجدار

میلگرد آجدار یکی از مقاطع فولادی بسیار کاربردی در صنعت ساختمان‌سازی است که کاربردهای متعددی دارد. در واقع، در حالت کلی از میلگردها برای جبران ضعف مقاومت کششی بتن در برابر نیروهای واردشده درون بتن استفاده می‌شود و به اصطلاح به این کار مسلح‌کردن بتن یا آرمه‌کردن می‌گویند. میلگردها در دو نوع ساده و آجدار به بازار عرضه می‌شوند که نوع آجدار آن موجب افزایش چسبندگی درون بتن می‌شود.

آج میلگرد معمولا به 3 حالت آج مارپیچ، جناقی و همچنین مرکب بر روی بدنه این پروفیل حک می‌شود. میزان و درصد کربن موجود در این مقطع فولادی هم متفاوت است. مقدار خم‌پذیری هم بر اساس کاربردهای گوناگون آن متفاوت خواهد بود.

تفاوت میلگرد ساده و آجدار

تفاوت میلگرد ساده و آجدار به شرح زیر است:

1. انواع میلگرد ساده در ابعاد 5.5 تا 20 میلی‌متر و میلگرد آجدار در ابعاد 5.5 تا 40 میلی‌متر مورداستفاده قرار می‌گیرند.
2. میلگردهای ساده بیشتر در موارد صنعتی و میلگرد های آجدار بیشتر در ساختمان‌سازی کاربرد دارند.
3. میلگردهای آجدار از مقاومت بالایی برخوردار بوده و مانند میلگردهای ساده قابل برش‌کاری و خم‌شدن نیستند.
4. میلگردهای آجدار در برابر زنگ‌زدگی مقاوم هستند.
5. میلگردهای ساده میزان کربن کمتری در ترکیبات خود دارند.
6. روش تولید میلگرد ساده و آجدار تنها در مرحله شکل‌دهی با هم متفاوت است.
7. میلگردهای ساده از خاصیت جوش‌پذیری بالایی برخوردارند؛ اما میلگردهای آجدار قابل جوشکاری نیستند.
8. قدرت آبکاری میلگردهای ساده بیشتر از آجدار است.
9. قدرت شکل‌پذیری میلگرد ساده بیشتر از قدرت شکل‌پذیری میلگرد آجدار است.
10. میلگردهای آجدار نسبت به میلگردهای ساده از خاصیت کششی بالاتری برخوردار هستند.
11. قیمت میلگرد آجدار نسبت به میلگرد ساده از نرخ بالاتری برخوردار است.

انواع میلگرد آجدار

میلگردهای آجدار دارای انواع مختلفی است که وزن میلگرد آجدار و استفاده از آن در هرکدام متفاوت است. این میلگردها به شرح زیر است:

• میلگرد آجدار A2

میلگرد آجدار A2، میلگردی است که خواص سختی‌پذیری بالایی داشته و با توجه به میزان کربن پایینی که در ساختار خود دارد، قابلیت شکل‌پذیری آن  بسیار قابل توجه است.

• میلگرد آجدار A3

این میلگرد، میلگردی ترد و سخت است که آج‌هایی به شکل جناغ و پیچیده دارد و مناسب‌ترین نوع آن در ساختمان‌سازی کاربرد دارد.

• میلگرد آجدار A4

این میلگرد جدیدترین استانداردهای میلگرد آجدار را دارا است و آج‌های آن به شکل مرکب است. میلگرد آجدار A4 علاوه‌بر این، در رده محصولات سخت تقسیم‌بندی می‌شود و استفاده از آن موجب کاهش وزن سازه خواهد شد.

سایزهای میلگرد آجدار

سایز و وزن میلگرد آجدار داری اعداد دقیقی است که بر اساس استانداردهای جهانی تولید و وارد بازار عرضه می‌شود. این سایزها به شرح زیر است:

1. انواع میلگرد آجدار در دو نوع شاخه و کلاف در سایزهای متداول 5.5 الی 40 میلی‌متر
2. انواع میلگرد ساده در دو نوع شاخه و کلاف در سایزهای متداول 5.5 الی 20 میلی‌متر با کاربردهای صنعتی و ساختمانی

کاربرد میلگرد آجدار

در ارتباط با کاربرد میلگرد آجدار باید گفت که با توجه به اینکه این میلگرد یکی از پرکاربردترین و مهم‌ترین مصالح در ساختمان‌سازی است، بنابراین هرکدام از انواع آن دارای کارایی و ویژگی خاصی است. این دسته از میلگردها اغلب از اساسی‌ترین نقاط ساختمان و سازه در فونداسیون تا بالاترین نقطه در ستون‌ها استفاده می‌شوند و موجب شکل‌گیری اسکلت اصلی ساختمان می‌شوند.

آج‌های به‌کارگرفته‌شده در این میلگردها موجب استحکام سازه در طولانی‌مدت خواهند شد؛ زیرا سطح مقاومت کششی سازه‌های بتنی را افزایش می‌دهند. به همین دلیل از این میلگردها معمولا در ساخت سازه‌های بتنی مانند پل‌ها، ساختمان‌ها، برج‌ها و ایستگاه‌های اتوبوس استفاده می‌شود. این نوع میلگردها باعث تقویت سازه و مقاوم‌تر شدن آن در برابر عوامل طبیعی مخرب مانند زلزله می‌شوند.

از آنجایی‌که بتن به دلیل مقاومت کششی پایین به تنهایی نمی‌تواند وزن ساختمان را تحمل کند، بنابراین از میلگرد آجدار برای مسلح‌کردن بتن استفاده می‌شود. میلگردهای آجدار کمک می‌کنند تا سازه پس از مدتی دچار فرسودگی و تخریب نشود.

در میان انواع میلگردهای آجدار، از میلگردهای آجدار گروه A3 در صنعت ساختمان‌سازی بیشتر استفاده می‌شود. از میلگردهای آجدار گروه A2 نیز بیشتر برای ساخت خاموت استفاده می‌شود. این نوع از میلگردها با توجه به کم‌بودن کربن در ترکیبات آن‌ها، انعطاف‌پذیرتر از سایر میلگردهای آجدار هستند.

از گروه A4 میلگردهای آجدار هم برای استفاده در صنعت ساختمان‌سازی و تقویت سازه‌های بتنی بسیار استفاده می‌شود؛ زیرا این نوع از میلگرد در مقایسه با دو گروه دیگر مقاومت بسیار بالاتری دارد. با این‌حال، قیمت این نوع میلگرد نسبت به دو دسته دیگر بیشتر بوده و به همین دلیل هم اغلب از این نوع میلگرد استفاده نمی‌شود.

کاربردهای میلگرد آجدار در ساختمان‌سازی را همچنین می‌توان به دسته‌های زیر تقسیم کرد:

پی ریزی ساختمان

زمانی‌که پی‌ریزی یک سازه انجام می‌شود، نیاز به استحکام کافی دارد تا در زمان حادثه بتواند مقاوم باشد. میلگردهای آجدار به استحکام و دوام سازه کمک کرده و استفاده از آن در پی ساختمان موجب پایداری بیشتر آن شده و از ترک‌خوردگی در تغییرات دمایی شدید جلوگیری می‌کند.

ساخت دیوارهای حائل

دیوار حائل یک مانع میان خاک و سازه است. در واقع، این دیوار فشار ناشی از اختلاف تراز به وجود آمده به واسطه خاک‌ریزی، خاک‌برداری یا دیگر عوامل طبیعی را تحمل می‌کند. اگر می‌خواهید یک دیوار حائل محکم داشته باشید که خاک را مهار کرده و تحت فشار هم مقاوم باشد، بهتر است از میلگرد برای ساخت آن استفاده کنید.

ساخت دال بتنی

دال بتنی نوعی سقف است که از بتن و میلگرد تشکیل می‌شود. این دال در ساخت عرشه، انواع پل و کف‌سازی‌ کاربرد دارد.

نماسازی ساختمان

یکی دیگر از کاربردهای میلگرد آجدار در مستحکم‌کردن نمای سنگ در ساختمان است. به این منظور، در قسمت خارجی دیواره ساختمان خراش ایجاد کرده و میلگرد را در راستای این دیوار قرار می‌دهند. این خراش‌ها موجب خواهند شد که ارتباط قوی بین ملات و میلگرد ایجاد شود و سپس سنگ را نصب می‌کنند.

استفاده در بتن

استفاده از میلگرد آجدار در بتن به 6 دسته تقسیم می‌شود:

• میلگرد خاموت

خاموت، میلگرد فولادی است که در سازه‌های بتن آرمه با هدف جلوگیری از بازشدن ترک‌های مورب و شکست زودرس به‌‌ویژه در تیرها و ستون‌های بتنی کاربرد دارد.

• میلگرد راستا

از این میلگرد برای افزایش مقاومت کششی بتن استفاده می‌شود.

• میلگرد سنجاقی

میلگرد سنجاقی به تقویت مقاومت برشی خاموت‌ها و اتصال کامل بین میلگردهای طولی و خاموت کمک می‌کند.

• میلگرد خرک

از میلگرد خرک در ساختمان با هدف قراردادن 2 شبکه‌ متوالی افقی با فاصله‌‌ای معین در داخل قالب در بتن‌ریزی‌های کف و فونداسیون استفاده می‌شود. توصیه کارشناسان در این زمینه آن است که مقدار میلگرد مصرفی در فونداسیون به دقت محاسبه شود.

• میلگرد رکابی

میلگرد رکابی به نگه‌‌داشتن آرماتورهای طولی یا عمودی در بتن‌ریزی دیوارها و دال‌ها کمک می‌کند.

• میلگرد ادکا

میلگرد ادکا تحمل نیروهای برشی و لنگرهای منفی در تکیه‌گاه‌های تیر را دارا است.

 ویژگی‌های میلگرد آجدار

1. قابلیت خم‌شدن تا 180 درجه بدون ترک‌خوردگی یا شکستگی
2. امکان جوش دادن با فلاش الکتریکی نظیر جوش قوسی و جوش لب به لب
3. پیوستگی بهتر با سیمان و کاهش احتمال ترک‌خوردگی بتن
4. کاهش هزینه تقویت و استحکام سازه به اندازه 30 تا 40 درصد
5. به صرفه‌تر از محصولات مشابه
6. مقاوم در برابر زنگ‌زدگی
7. خم‌کردن، فیکس‌کردن و بازرسی میلگردهای آجدار بسیار ساده است
8. کاهش هزینه نیروی کار هنگام استفاده از آن
9. مورداستفاده برای تمامی انواع اصلی سازه‌های بتنی تقویت‌شده
10. میلگردهای آجدار را می‌توان به‌عنوان اوراق ضایعات بازیافت کرد.

 مزایای استفاده از میلگرد در ساختمان سازی

1. با استفاده از میلگرد در بتن، مقاومت سازه افزایش پیدا می‌کند.
2. میلگردها ضخامت بتن را کاهش می‌دهند.
3. احتمال شکستگی را کاهش می‌دهند.
4. چالش‌های مربوط به تغییرات آب‌وهوایی کاهش پیدا می‌کند.
5. در هزینه‌های پروژه صرفه‌جویی می‌شود.
6. عمر سازه افزایش پیدا می‌کند.

قیمت میلگرد آجدار

قیمت میلگرد آجدار با توجه به تنوع محصولات و کارخانه‌های تولیدی، نوسانات قیمت میلگرد و مباحث فنی و تخصصی متفاوت است و قیمت این محصول به خودی خود می‌تواند در هزینه‌های تمام‌شده یک پروژه ساختمانی مؤثر باشد.

سخن پایانی

میلگرد محصولی است که اغلب در پروژه‌های ساختمانی و گاهی صنعتی به‌کار برده می‌شود؛ وظیفه اصلی آن، ایجاد تکیه‌گاه، افزایش مقاومت در بتن و افزایش استحکام سازه است. میلگرد آجدار یکی از مقاطع فولادی بسیار کاربردی در صنعت ساختمان‌سازی است و دارای کاربردهای متفاوتی است. در واقع، در حالت کلی از میلگردها برای جبران ضعف مقاومت کششی بتن در برابر نیروهای واردشده درون بتن استفاده می‌شود که به آن مسلح‌کردن بتن یا آرمه‌کردن آن گفته می‌شود.

استفاده از میلگردها معمولا از اساسی‌ترین نقاط ساختمان و سازه در فونداسیون تا بالاترین نقطه در ستون‌ها است که موجب شکل‌گیری اسکلت اصلی ساختمان می‌شوند. در میان انواع میلگردهای آجدار، از میلگردهای آجدار گروه A3 در صنعت ساختمان‌سازی بیشتر استفاده می‌شود. از میلگردهای آجدار گروه A2 نیز بیشتر برای ساخت خاموت استفاده می‌شود.

این نوع میلگرد آجدار با توجه به کم‌بودن کربن در ترکیبات آن‌ها، انعطاف‌پذیرتر از سایر میلگردهای آجدار هستند. برای تعیین قیمت میلگرد آجدار، قیمت آن بر اساس کارخانه‌های تولیدی، نوسانات قیمت میلگرد و مباحث فنی و تخصصی تعیین می‌شود و قیمت این محصول به خودی خود می‌تواند در هزینه‌های تمام‌شده یک پروژه ساختمانی مؤثر باشد.